Stosowanie lek�w w chorobie Parkinsona (chP)

Podstawowym lekiem w chP jest lewodopa. Skuteczno�� leczenia �uzale�niona jest od czynnik�w maj�cych wp�yw na wch�anianie lewodopy z przewodu pokarmowego oraz absorpcj� z krwi do m�zgu.

Konflikt lewodopy z bia�kiem

Podstawowym elementem strukturalnym bia�ka w po�ywieniu s� zwi�zki chemiczne zwane aminokwasami. Sama lewodopa ma budow� podobn� do tzw. wielkocz�steczkowych neutralnych �aminokwas�w (WNA). Zwi�zki te wykorzystuj� takie same jak lek drogi wch�aniania oraz przenikania z krwi do m�zgu ��i konkuruj� z nim o dost�p do tych szlak�w. Lewodopa, by by� skuteczna, musi znale�� si� w m�zgu i dopiero tam powinna zosta� przekszta�cona w dopamin� (sama dopamina nie jest wch�aniana z krwi do m�zgu). Tymczasem pojawienie si� konkurencji (aminokwas�w) zmniejsza ilo�� lewodopy, jaka dociera do m�zgu.

Zdarzaj� si� ludzie cierpi�cy na chP, dla kt�rych obecno�� bia�ka w diecie nie ma �adnego znaczenia, inni za� obserwuj� zmniejszon� �skuteczno�� lewodopy, gdy przyjmuj� lekarstwa kr�tko przed posi�kiem lub zaraz po nim. Ponadto u cz�ci chorych bia�ko w mleku i wyrobach mlecznych blokuje absorpcj� lewodopy znacznie bardziej ni� bia�ka z innych pokarm�w.

Opr�nianie �o��dka

Zanim lewodopa dotrze do �bariery krew-m�zg, najpierw musi znale�� si� w jelicie cienkim, z kt�rego jest absorbowana. Pe�ny �o��dek op�nia ten proces. Im d�u�ej lewodopa pozostaje w �o��dku, tym bardziej jest nara�ona na dzia�anie enzym�w przekszta�caj�cych j� w dopamin� przedwcze�nie – bo skuteczna jest tylko ta powstaj�ca �w m�zgu. Tymczasem ju� w jelicie cienkim lewodopa wsp�zawodniczy z ka�dym WNA, jaki pojawi si� gotowy do absorpcji. Ponadto lewodopa ma bardzo kr�tki tzw. czas �osoczowego p�trwania – jej zanikanie we krwi rozpoczyna si� po up�ywie 60 do 90 minut od po�kni�cia. Musi zatem dotrze� do m�zgu zanim to nast�pi.

Choroba Parkinsona mo�e mie� wp�yw na prac� nerw�w przewodu pokarmowego, co powoduje spowolnienie opr�niania �o��dka. Je�li odczuwamy wzd�cia, dzia�anie lek�w jest wolniejsze, �je�li uczucie pe�no�ci po jedzeniu pojawia si� szybko czy te� zdarza si� nam refluks �o��dkowo-prze�ykowy - �nale�y szuka� porady u lekarza lub dietetyka, jak sobie radzi� z tymi trudno�ciami; czasem mo�e by� konieczna zmiana przyjmowanych lek�w.

Czas podawania lek�w

Lewodop� bierze si� nie p�niej ni� 30 minut przed jedzeniem z racji wy�ej wymienionych. Wyj�tkiem s� przypadki, gdy powoduje ona nudno�ci lub nadmiern� dyskinez�. W razie nudno�ci, cz�sto wyst�puj�cych we wczesnym okresie oswajania si� chorego z lewodop�, nale�y j� przyjmowa� z jak�� lekk� niskobia�kow� przegryzk�. W przypadku dyskinezy nale�y bra� lewodop� z ma�� przegryzk� wysokobia�kow�. Je�li cierpimy na fluktuacje lub stany on/off uk�adaj� si� niekorzystnie powinno si� rozwa�y� ilo�� i rozk�ad bia�ka w po�ywieniu, tak jak si� to robi w diecie 7:1*  (7 cz�ci w�glowodan�w na 1 cz�� bia�ka). Na przyk�ad 10 gramom bia�ka w porcji �niadaniowej musi towarzyszy� siedem razy wi�ksza ilo�� (7 x 10), czyli 70 g w�glowodan�w.